کاتتریزیشن یک اصطلاح پزشکی است که اساساً به معنی از بین بردن یا سوزاندن بافت میباشد . سوزاندن اغلب به منظور بستن زخم ناشی از بریدگی ، قطع خونریزی و مبارزه با عفونت استفاده میشود .
اگر بطور مکرر دچار خونریزی بینی میشوید ممکن است پزشک پیشنهاد کند یک شریان یا ورید در بینی سوزانده شود . برای این منظور حرارت در محل خونریزی اعمال میشود . حرارت ناگهانی باعث بسته شدن رگهای خونی میشود و در نتیجه جریان خون متوقف خواهد شد . از آنجایی که سوزاندن رگ بینی تنها چند دقیقه طول میکشد، این روش در مطب پزشک و بصورت سرپایی انجام میگیرد.
خونریزی بینی میتواند یک وضعیت ترسناک باشد زیرا جریان ناگهانی خون از بینی بسیار تکان دهنده است. بینی پر از رگهای خونی میباشد و هوایی که به ریهها میرود را گرم نگه میدارند. هر چند این رگها بسیار ظریف هستند و یک ضربه یا نیروی جزئی برای پارگی این رگها کافی است. علاوه بر تاثیر نیروی خارجی حساس بودن این رگها (مثلا شرایط آب و هوایی خشک باعث پارگی رگ و در نتیجه شروع خونریزی بینی میشود) نیز میتواند، دلیل این مشکل است. برخی داروهایی که مانع لخته شدن خون میشوند نیز در خونریزی بینی نقش دارند. بنابراین هرگاه وضعیت به حدی رسید که حتی پس از تلاشهای مکرر برای کنترل خونریزی، همچنان ادامه پیدا کرد، پزشک رگهای بینی را میسوزاند.
جراح و متخصص گوش و حلق و بینی با استفاده از نور و اسپکولوم حفره های بینی را بررسی می کند تا محل خونریزی و پارگی رگ خونی را بیابد . یک نمونه از خون بینی جهت آزمایش و تشخیص این که خون حاوی عناصر ضد انعقادی است یا نه، گرفته می شود. هر گونه علائم کمخونی نیز در آزمایش خون کنترل می شود.
جراح با قرار دادن یک تکه پنبهی آغشته به بیحس کنندهی موضعی در داخل حفرهی بینی، بینی بیمار را بی حس کرده و پس از بی حسی با استفاده از سوزن دارای جریان الکتریکی یا یک دستگاه آغشته به نیترات نقره، رگ خونی پاره شده و بافت های اطراف محل خونریزی را می سوزاند. این عمل سبب ذوب شدن و الحاق بافتها به یکدیگر و در نتیجه بسته شدن محل پارگی میگردد.
پس از درمان، ممکن است فرد به مدت ۳ تا ۵ روز احساس خارش و درد در بینی و احساس نیاز به لمس کردن، خاراندن یا فرو کردن انگشت در داخل بینی داشته باشد، لازم است از انجام این کارها خودداری کند و با مصرف به موقع داروهایی که پزشک تجویز کرده درد بینی خود را کاهش و تسکین دهد.
ممکن است در موارد خاصی بنا به تشخیص پزشک سوزاندن رگ های داخل بینی لازم باشد، ولی در بیشتر موارد نیاز به چنین اقدامی نیست. سوزاندن رگ های داخل بینی اگر دقیق نباشد خود ممکن است موجب عوارضی مانند چسبندگی داخل بینی و حتی سوراخ شدگی تیغه بینی شود.
در مواردی که محل خون ریزی در قسمت های عمقی تر بینی و غیر قابل تشخیص است، این خون ریزی ها نیازمند به ارزیابی توسط متخصص گوش، گلو و بینی است. در این موارد با اندوسکوپی تشخیصی بینی می توان دقیقا محل خون ریزی را تشخیص داد.
خون ریزی های بینی در کودکان، سطحی تر و در قسمت های جلوتر بینی است و با وجود آن که به سادگی قابل کنترل و درمان است موجب نگرانی بیش از اندازه والدین می شود.
برای پیشگیری از ادامه خون ریزی هنگامی که خون ریزی بند آمد یا در کسانی که به خون ریزیهای جزئی مکرر دچار هستند، استفاده از قطره کلرور سدیم، مرطوب کردن هوای تنفسی، اجتناب از دستکاری داخل بینی و استفاده روزانه از پماد مناسب برای چرب نگاه داشتن تیغه بینی می تواند مفید باشد
هنگامی که رگ بینی سوزانده میشود و خونریزی آن متوقف میگردد، به درمان خاص دیگری نیاز نیست. اما تا یک هفته بعد از این درمان، بیمار باید خیلی مراقب باشد که آسیبی به بافت سوزانده شده در بینی وارد نشود، وگرنه بینی دوباره خونریزی خواهد کرد.
هر ضربهای به بینی یا آسیب به آن در طی ۷ تا۱۰ روز اول بعد از عمل میتواند باعث وقوع مجدد خونریزی از محل سوزانده شده گردد. در صورتی که خونریزی بینی دوباره شروع شود، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.
با انجام اقدامات پیشگیرانه و مراقبتی زیر میتوانید خطر آسیب رسیدن به بافت سوزانده شده بینی را کاهش دهید:
تا جایی که ممکن است از فین کردن بینی اجتناب کنید.
هنگام عطسه کردن، دهان خود را باز نگه دارید.
تا یک هفته بعد از عمل از سیگار کشیدن و مصرف الکل خودداری کنید.
با استفاده از قطره بینی به طور منظم، داخل بینی را نرم و مرطوب نگه دارید.
تا یک هفته بعد از درمان از بلند کردن اجسام سنگین، فشار آوردن به خود و انجام ورزشهای قلبی عروقی سنگین خودداری کنید.
بیمارانی که درمان سوزاندن رگ بینی انجام میدهند، معمولاً تا چند روز بعد از درمان یک درد یا سوزش خفیف در بینی خود احساس میکنند. این علائم معمولاً با استفاده از قطره تایلانول طبق دستور پزشک و یا اسپری کردن آب نمک در سوراخ بینی به راحتی برطرف میشود.